|
Publieke WO II schuilkelder onder markt Eeklo.
Voor velen nog altijd een onbekend iets is allicht het feit dat onder de markt van Eeklo voor het stadshuis nog altijd een vrij grote publieke WO II schuilkelder in de ondergrond verborgen zit.
De structuur die nu nog onder de markt van Eeklo terug te vinden is, is 1 van 3 grotere publieke schuilplaatsen die ooit op grondgebied Eeklo werden gebouwd tijdens de Duitse Bezetting van WOII.
In totaal werden er in die periode 3 grotere schuilplaatsen gebouwd op Eeklo:
- Eeklo – Markt (de hier besproken structuur die anno 2024 dreigt gesloopt te zullen worden)
- Balgerhoeke – voor de kerk (bestaat nog maar staat permanent zwaar onder water)
- Eeklo – Station (is in de jaren ’70 vorige eeuw gesloopt, lees het dak verwijderd en volledig opgevuld met grond)
De Schuilplaats onder de markt van Eeklo zou gebouwd zijn tussen oktober 1941 en mei 1942 als publieke schuilplaats voor de lokale bevolking van Eeklo. De andere 2 gemelde structuren zullen ook wel van rond diezelfde periode dateren qua bouw. Deze werden gebouwd in opdracht van de Duitse bezetter omdat deze vreesden voor bombardementen van geallieerden en het risico naar burgerdoden wilden beperken. Deze bombardementen gebeurden omdat de geallieerden zoveel mogelijk probeerden voor de Duitsers cruciale infrastructuur en gebouwen uit te schakelen omdat deze ook door hen gebruikt werden voor hun militaire doelen op dat moment.
In elk geval werden er in de structuur onder de markt van Eeklo ooit 20 slachtoffers tijdelijk geborgen en afgelegd die waren gevallen bij een bombardement op Oosteeklo. Deze doden waren gevallen toen een neerstortend geallieerd vliegtuig zijn bommenlading nog poogde af te gooien voor zelf neer te storten. Deze troffen daarbij de tram met de gemelde doden tot gevolg.
Na de bevrijding rond september 1944 zou dit overslaan in bescherming tegen mogelijke Duitse vliegende bommen.
Kort na de oorlog werd de structuur kort door de Technische Dienst van de stad Eeklo in gebruik genomen om de marktkramers op donderdag van de nodige technische zaken te voorzien, allicht elektriciteit, beperkte bergplaats,... om de markt vlot te kunnen laten doorgaan.
Vanaf 1947 werd de bunker echter opnieuw in gebruik genomen door de Civiele Bescherming. Gebruik van de structuur door de Technische Dienst zal dan ook in die periode alvast opnieuw gestopt zijn.
Voor de Civiele bescherming was deze structuur 1 van 16 vaste meetpunten voor hun detectienet van Radio-activiteit op grondgebied Oost-Vlaanderen. Dit was een werking die binnen de Civiele bescherming bestond voor elk van de toen 9 Belgische provincies. Het commandocentrum hiervoor was voor de provincie Oost-Vlaanderen te zoeken in de nog bestaande bunker in het Citadelpark in Gent. De structuur in Eeklo had in dit geval het directe telefoonnummer 451 – Eeklo. |
|
Detail van infobord zoals terug te vinden in de Commandobunker zoals nog gebruikt door de Civiele bescherming tot 1989 in het Citadelpark in Gent. (3e laatste naam op het bord)
Meer details over zijn aandeel bij die taak op deze link:
Voor het vlotte doorgeven van metingen naar hun commandocentrum in Gent, werden deze 16 meetpunten eventueel aangevuld met een 4 tal mobiele meetpunten reeds gegroepeerd in 1 van deze meetpunten. Zo werden op die manier in Eeklo reeds de resultaten gebundeld van 3 meetpunten, namelijk Eeklo zelf maar ook nog Aalter en Knesselare. Deze 3 vormden de cluster Civiele Bescherming Meetjesland.
Let op bovenstaand bord uit de commandobunker in Gent. De eerste 2 nummers duiden er op dat de metingen van die punten gegroepeerd werden doorgegeven vanuit de respectievelijke transmissiecentra. Enkel de
|
|
Kaart met de 16 vaste meetpunten (hadden allen vaste opstelling voor meten van radio-activiteit) en de 23 losse meetpunten (konden bijkomend ingeschakeld worden in het netwerk maar hiervoor beschikte men maar over nog 4 mobiele meetinstallaties). (Kaart: Collectie Hervé Pappens)
Voor de regio Eeklo waren er ongeveer 15 vrijwilligers van de Civiele bescherming betrokken bij de werking van deze bunker.
|
Tot 1985 was dit detectienet "permanent" bezet en werd er dus dagdagelijks radio-activiteit gemeten en opgevolgd. Vanaf 1985 werd de opvolging niet meer permanent opgevolgd maar werd dit systeem enkel nog geactiveerd als er van de overheid (de regering) opdracht werd gegeven in een noodsituatie deze metingen op te starten.
Dit maakte dat er minimum maandelijks een test werd gedaan op de goede werking van het meetsysteem en er ook fictieve situaties werden uitgewerkt in de vorm van oefeningen waarbij dan werd nagegaan of het net effectief er in slaagde tot het resultaat te komen dat met de doorgekregen metingen dan zou duidelijk gemaakt moeten zijn.
Met de val van de Berlijnse muur kwam ook aan die meetketen van radio-activiteit in 1989 door de Civiele bescherming een einde en verdween dan ook een laatste officiële functie voor de hieraan gekoppelde structuren, dus ook deze.
De werking van de Civiele bescherming zou zich daarna nog kort verleggen naar het opvolgen van risico's in Chemische bedrijven maar in dergelijke context werd het heel moeilijk dit nog te laten opvolgen door leken die niet echt de specifieke toch vaak complexe opleidingen om dit te kunnen opvolgen genoten. Dit bleek dan ook vrij snel een opvolging die vrij snel weer uitdoofde.
Wat hier nog vrij lang bleef van bestaan was de alarmcentrale voor risico-houdende bedrijven, voor de mensen in Eeklo ooit gekend als de alarmen die men telkens de 1e donderdag van de maand te horen kreeg bij testen ervan. Die testen werden trouwens niet vanuit Eeklo zelf aangestuurd maar vanuit de commandobunker in Gent. Dit was zelfs nog zo tot 1994 terwijl de bunker in Gent al van 1991 niet meer officieel werd gebruikt door de Civiele bescherming. Die alarmcentrale bleef echter tot 1994 van daaruit geactiveerd wegens het daar aanwezige interne telefonienetwerk die dit aanstuurde.
Rond 1991 zal de structuur ook overgedragen zijn door de Civiele bescherming aan de stad Eeklo waarna hij allicht vrij verweesd is achtergebleven in de ondergrond van de Markt zonder veel directe nieuwe bestemming. Hij zou in de periode daarna alvast nog een tijdje gebruikt zijn als archief voor de stad Eeklo, een functie die hij in feite nog altijd zou kunnen vervullen voor bepaalde soorten zaken die bv gekoppeld zijn aan erfgoedkundige "fysieke" zaken. Daarna is hij ook nog als repetitieruimte voor het maken van muziek gebruikt voor wat lokale muziekgroepjes. Hiervan zijn nog altijd achtergebleven restanten van geluidsisolatie te zien tegen de wanden van bepaalde ruimtes.
De laatste jaren loopt er opnieuw al geruime tijd een discussie over wat met de structuur aan te vangen. In 2022 kreeg onder andere ikzelf als webmaster van www.bunkergordel.be bij het maken van de foto's die hieronder gebruikt zijn voor deze reportage, te horen dat de structuur sowieso zou bewaard worden als erfgoed, wat alvast een geruststelling was.
Helaas krijgt men amper 2 jaar later van dezelfde personen die toen alles positief voorstelden, nu de melding onder de neus geduwd dat de structuur zal dienen te verdwijnen voor de heraanleg van de markt van Eeklo.
Er werd beroep ingediend tegen de lopende beroepsprocedure maar helaas zag het er lang goed uit maar uiteindelijk werd door vuile politieke spelletjes ook het beroep in het nadeel van de website uitgesproken. Meer info op deze link.
Bij de laatste update van 2/11/2024 bestond de structuur alvast nog, helaas nog voor hoelang?
Exacte locatie van deze structuur onder de markt van Eeklo. |
|
Hierboven de structuur gesitueerd op een actuele luchtfoto van Google Earth. |
|
Plan zoals de kelder kan teruggevonden worden binnen plannen voor de vernieuwing van de markt, omgezet in een waterreservoir, een functie waarvoor die structuur zelfs kwestie van gebruikt beton, nooit zal voldoen. Die structuur is op dat gebied zo lek als een vergiet en het beton zal zeker nooit waterdicht zijn.
Van deze plannen is ondertussen afgestapt maar wel wil men nog altijd op de locatie van de schuilplaats 4 grote 20.000 Liter waterreservoirs steken en zou de structuur dus nog altijd uitgebroken dienen te worden om dit te kunnen verwezenlijken.
Ook dat nieuwe idee valt dus niet te snappen, wetende dat die structuur perfect kan bewaard blijven mits die putten dus enkele tientallen meters verder onder de markt te steken. Het project zou daardoor amper dienen te wijzingen en massa's goedkoper zijn. (Plan: Buur Part of Sweco)
Ook van deze structuur ontbreken helaas voorlopig alle originele plannen. Het enige bruikbare plan is dan ook dit plannetje dat allicht afkomstig is van de technische dienst van de stad Eeklo.
|
|
Plan: Dienst Stedenbouw stad Eeklo
De buitenafmetingen zouden ongeveer 10 m x 14 m bedragen. De buitenmuren zijn allicht 0.40 a 0.50 meter dik en uitgevoerd in gewapend beton. Binnenwanden zijn opgetrokken in gewapend beton of in baksteen voor smallere tussenwanden. Het plafond is eveneens in gewapend beton uitgevoerd en allicht een 40 cm dik. Intern was de schuilkelder uitgerust met lavabo's, stortbaden en toiletten.
Daarnaast had hij zeker ook een aparte ruimte voor de verzorging van eventuele gewonden alsook een opslagplaats voor medisch materiaal. Dit alles met het oog op een mogelijke aanval op de directe omgeving. In de vrije kamers en gangen stonden houten zitbanken opgesteld waarvan nog vrij veel restanten aanwezig zijn. De beugeltjes waarop ze rusten zijn zeker nog allen origineel. De bankjes zelfs mogelijks. In elk geval denk ik niet dat de huidige gele kleuren origineel zijn.
De structuur kent 2 toegangen. 1 ervan bevindt zich naast het stadhuis en diende om de bevolking op de markt ten allen tijde de structuur de kunnen laten bereiken. De tweede toegang start letterlijk vanuit het stadhuis van Eeklo. Daarnaast heeft de structuur nog een nooduitgang via stijgijzers die uitkomt bij een putdeksel die nog altijd vlot kan teruggevonden worden op de markt van Eeklo.
In zijn huidige vorm zie je op een normale dag niets van de structuur behalve als je het weet een putdeksel van de nooduitgang en een aflopende gang die eindigt op een metalen deur die start rechts van het stadshuis (1 van de 2 hoofdtoegangen).
Structuren als deze bieden geen bescherming tegen een directe zware inslag. Men beschreef dat als scherfvrije ruimtes. Bij een directe treffer zouden er veel doden te betreuren vallen, bij inslagen in de buurt, zou hij de impact voor de in de structuur aanwezige personen, weten te beperken. Dat risico werd ook verkleind door het voorzien van compartimenten (verschillende kamers), tussendeuren en nooduitgangen. Meestal hadden ze zelfs een ruimte waar bv Rode Kruis tijdelijk gewonden en dergelijke kon opvangen en verzorgen, zo goed als zeker als je de structuur bekijkt, was dit ook hier zo.
De structuur is zoals eerder gemeld buiten zijn ene toegang rechts van het stadhuis, niet zichtbaar aan het oppervlak. Hij steekt vrij kort onder het huidige maaiveld waarvan het mooie bewijs het nog aanwezige putdeksel van de nooduitgang.
Een rondgang op basis van foto's doorheen deze toch nog fraaie structuur.
De schuilstructuur kon in detail geprospecteerd worden op 6 Mei 2022. Er werd een rondgang in de structuur mogelijk gemaakt via toenmalig voorzitter van de werkgroep ELS Kris Vanzandycke, huidige interim-voorzitter Ruben Lambert en Dirk Haek, eveneens lid van ELS. Daarnaast waren nog aanwezig schepen Koen Loete en Mr Hervé Pappens, de laatste provinciale commandant van Oost-Vlaanderen bij de Civiele bescherming toen deze structuren nog in gebruik moeten geweest zijn. Hij was alvast bevoegd toen de werking in 1989 volledig werd afgebouwd. Hij stopte zijn taken in 1995. Helaas overleed deze laatste amper enkele maanden na dit bezoekje dat hij zeker nog wist te smaken. Voor iets meer info over zijn carrière die hem toch nogal verbitterd achterliet, vooral na wat daarna van de Civiele bescherming was geworden, neem een kijkje onderaan de pagina waar deze link naar voorverwijst:
De rondgang startte in de namiddag op een terras op de markt, wachtend op de begeleidende personen van de werkgroep ELS en de begeleidende Schepen Koen Loete.
|
|
(foto boven: Collectie Kris Vanzandycke)
De rondgang begon vanaf de toegang tot de schuilstructuur, te vinden in het stadhuis van Eeklo.
In het vervolg van de reportage krijgt u ook altijd via het plannetje van de structuur aangeduid met een rode stip waar we ons bevinden in de structuur bij die bepaalde foto's. |
|
|
De deur die toegang geeft tot de trappengallerij naar de schuilstructuur staat aangegeven met een bordje "Verboden Toegang". Daarna komt in een kleine gang gevolgd door een platform en een trap die ons meteen tot op het niveau van de schuilstructuur brengt. |
|
|
Daarna komen we in een vrij lange licht geknikte gang tot bij de eigenlijke schuilplaats onder de markt. De gang is ongeveer 1,20 meter breed en een 2 tal meter hoog en vrij lang. (ik ben niet zelf de persoon om dat in cm's in detail te gaan opmeten en weergeven. Het lijkt mij interessanter alles dan in detail wat meer te gaan beschrijven als er interesante zaken te zien en over te vertellen zijn) |
|
|
Na een lichte knik, volgt een tweede en allicht nog iets langer stuk gang waarna de structuur wordt bereikt.
De reden van de knik is allicht zelfs te zoeken in het feit dat het eerste stuk van de gang tussen de funderingen van het stadhuis loopt en zo de erboven aanwezige draagstructuren moet zien te kruisen zonder deze in gevaar te brengen. Daarna is allicht beperkt geknikt afgebogen naar de structuur onder de markt. |
|
|
Een korte chicane brengt ons totbij de effectieve toegang van de structuur vanuit het stadhuis van Eeklo. Alleen een al nog dergelijke lange toegangsweg vanuit het stadhuis tot deze structuur is al uniek te noemen. Ter info, bovenstaande foto is terugkijkend. Links zie je nog de deurrand van de ingang van de schuilplaats. |
Op vorige foto al zichtbaar, zie je nog een kleine aparte ruimte voor je effectief in de schuilstructuur bent. Dit is op het moment gebruikt als technische ruimte bij deze schuilstructuur en ze bevat onder andere de boiler voor het water en mogelijks ook zaken gekoppeld aan de verwarming.
|
|
|
|
|
|
|
Dit kleine kamertje was zo goed als zeker ooit een kleine telefoniekamer bij de schuilstructuur. Je ziet namelijk zeer specifieke beugels in de muren die ook bij specifieke Belgische telefoniebunkers teruggevonden kunnen worden. Ook in de bunker in het Citadelpark vindt men iets gelijkaardigs terug. Het handelt hem over de links van de opening dubbele aanwezige metalen U-vormen in de wand. Dit dient gekoppeld te worden aan het plaatsen van een telefooncentrale (zie oa foto links hierboven).
Ook ten tijde van de Civiele bescherming zal dit zeker een telefoniekamertje gebleven zijn. Men sprak toen meer van een transmissiekamer. Hier kwamen zowel de telefoonlijnen van het klassieke burgerlijke telefonienetwerk toe maar ook "directe en niet met het burgernetwerk" verbonden telefonielijnen met de "commandobunker in Gent" en de meetpunten "Knesselare (VPF45/3)" en "Aalter (VPF45/2)". Deze nummers komen ook overeen met de nummers op het infobord te zien in de Commandobunker in Gent. Gezien deze laatste lijnen niet verbonden waren met het burgerlijk telefonienetwerk, konden deze ook niet afgeluisterd worden.
|
We bevinden ons nu in de eerste ruimte van de schuilstructuur komende uit het stadshuis. Normaal is dit altijd een vorm van een toegangssas met mogelijkheden door te splitsen naar verschillende kamers. In dit geval is dit minder het geval, allicht omdat de mensen die via deze weg zouden binnenkomen, beperkt waren en afkomstig uit het stadshuis. De andere toegang heeft dit specifieke toegangssas wel.
|
|
|
|
|
|
|
Deze ruimte zal dan ook sowieso als hoofdfunctie deze van een schuilkamer gehad hebben. Dit is duidelijk te zien aan het feit dat alle wanden letterlijk benut werden voor het plaatsen van bankjes langs de wanden. Deze zijn nog vrij ruim authentiek aanwezig (allicht wel niet meer in de originele kleuren). Het zou zelfs kunnen dat dit de specifieke schuilplaats was voor personeel van het stadhuis, burgemeester en schepenen.
De toegang werd afgesloten met een zeer specifieke stalen toegangsdeur die afgesloten kon worden van binnenuit met een 4 punts-vergrendeling. Deze ging op die wijze in de vier richtingen blokkeren (boven, rechts, onder en links). In dit geval is de deur door de jaren wat vergaan en afgebroken van zijn originele scharnieren.
De gepantserde deur gaf uit op de gang die deze structuur rechtstreeks verbond met het Stadhuis alsook het Belfort. De gang zal dus zeker van belang geweest zijn in de periode van de Civiele bescherming ook omdat in periodes van hogere risico's via deze weg een extra meetpost werd geïnstalleerd in de toren van het Belfort.
Rechtsbovenaan nog eentje van de in de structuur nog talrijk aanwezige mooie intacte ventillatiesystemen.
Verder rechtdoor bevond zich in hoofdzaak het schuilgedeelte van de structuur om achteraan uit te komen bij het toegangssas van de publieke ingang naast het stadshuis. Naar rechts bevindt zich een deur waar zich 2 toiletten bevinden. In het parallelle gedeelte die dan aan die zijde van de structuur loopt, bevonden zich ook zo goed als zeker het EHBO gedeelte van de Rode Kruis alsook verder sanitair zoals douches en dergelijke.
We vervolgen in eerste instantie onze weg in de richting van de ruimte met de 2 toiletten. |
Deze kleine ruimte was de sanitaire ruimte en bevat op de zijkant 2 aparte toiletten. Deze zijn allicht door de jaren wel vernieuwd geweest maar ook hier is wel opnieuw de originele ventillatie nog aanwezig. Jammer natuurlijk dat een van de toiletten werd verplaatst en zo natuurlijk de mogelijkheid geeft hele gezellige geuren in de ruimte te verspreiden (voorlopig gelukkig niet het geval)
|
|
|
De volgende ruimte zou ook een schuilkamer geweest kunnen zijn maar is het allicht niet. Ze heeft namelijk nergens, zelfs geen restanten, van bankjes. Mogelijks was dit een soort van ziekenkamer of stonden hier gewoon bedden.
Ten tijde van de Civiele bescherming waren hier allicht de slaapplaatsen en stonden hier een aantal stapelbedden. Dit verklaart dan ook de afwezigheid van bankjes (mogelijks hiervoor verwijderd)
|
|
|
Er zijn ook teksten die melding maken dat ten tijde van de Civiele bescherming, hier de ontspanningsruimte was maar dit lijkt mij minder evident dan de functie van slaapplaatsen waar alles intern meer voor klopt (ook de aansluitende aanwezigheid van de toiletten) |
|
|
Ook zie je hier de vloer zeer nat liggen. Dit is nochtans zeker niet het probleem van deze structuur die normaal poederdroog staat. Helaas had men het jaar voordien (2021) het geweldige idee gehad een grote kerstboom in de nooduitgang van de schuilstructuur te steken en is er op die manier wel degelijk heel wat water in de structuur gelopen. Het is een structuur die niet uit zichzelf water maakt maar als je er natuurlijk op niet normale wijze water instopt, droogt dit ook niet echt zeer snel op in een niet verwarmde ruimte, zonder ventillatie, zonder direct zonlicht,... en blijf je dus zeer lang met een dunne waterlaag van enkele centimeters op de vloer zitten...
Deze ruimte is alvast een tijd gebruikt geweest als oefenruimte van lokale muziekgroepjes wat de aanwezigheid van geluiddempende panelen tegen de wanden verklaart. Deze zijn dus zeker niet origineel. |
De volgende ruimte was cruciaal binnen de werking van de structuur. Daarom dat ze ook gekoppeld zat aan bv de nooduitgang.
Dit zal de ruimte geweest zijn waar EHBO en verzorging kon gebeuren aan te verzorgen mensen die binnenkwamen in de schuilstructuur. Daarom ook dat deze ruimte direct zal verbonden gezeten hebben met sanitair zoals bv douches. In de ruimte zelf was alvast ook een aparte lavabo voorzien.
|
|
|
De nis die u linksboven kan zien, is de toegang tot de nooduitgang van de schuilstructuur. Hier kan men de structuur verlaten via een aantal metalen klimijzers in de wand waarna men boven op de markt boven het maaiveld uitkomt. Dit is een vrij klassieke wijze van maken van een nooduitgang in dergelijke structuren.
|
|
|
|
|
|
|
Heden ten dage vindt men deze nooduitgang op de markt terug als het putdeksel op de foto rechtsboven te zien. Het is in dit gat dat men allicht eind 2021 de wateroverlast in de structuur heeft doen ontstaan door hier die kerstboom in te steken. Ook niet echt heel doordacht en weinig respectvol voor het bijhorend erfgoed dus.
Wat je ook kan zien in de foto waar je naar boven kijkt in de nooduitgang, is de dikte van het plafond. Je komt met wat je ziet allicht ergens uit rond de 40 cm gewapend beton.
Wat je hier ook ziet is dat deze dakstructuur niet gewoon is opgelegd op de wanden maar wanden en dak 1 monoliete structuur vormen die zal verbonden zitten met wapeningsijzer van wanden naar dak en omgekeerd.
|
Ten tijde van de Civiele Bescherming was hier de meetkamer voor de radio-activiteit met een meetkoker die opsteeg vanuit het huidige deksel op de markt (vroegere nooduitgang). Het meettoestel zag er ongeveer uit als een periscoop. Als er verdachte zaken werden gemeten, werd een bijkomend meettoestel die er uitzag als een blikken vat in de toren van het Belfort geplaatst om meer gedetailleerde metingen te kunnen uitvoeren. Dit is een van de redenen dat er een directe verbindingsgang bestaat tussen bunker en Stadhuis / Belfort.
Foto van de toenmalige nooduitgang. Van hieruit werd dus de meetsonde omhoog gestoken op de markt om de metingen voor radio-activiteit te doen. (Foto: E.M.V) |
|
|
|
|
|
|
Vanuit deze EHBO ruimte komen we in een douchecomplex. Het betreft een complex met kleinere ruimtes centraal gescheiden met een wand. Er bevonden zich in totaal 2 doorloopdouches. Alles was origineel uitgewerkt in faience die globaal gezien op enkele beschadigingen na, nog vrij intact is.
In deze doucheruimte bevinden zich op de randen ook nog zeer unieke originele lichtarmaturen. In de meeste andere ruimtes is deze door de jaren heen wel vernieuwd en zeker niet meer authentiek. |
Hetzelfde doucheblok, de achterzijde. |
Dit is terugkijkend van waar we de doucheblok binnenkwamen (linker deurgat). Recht voor ons kijken we uit op wat ik vermoed een opslagplaats was van medische zaken of eveneens een ruimte voor verzorging van verwonde personen. Allicht is optie 1 het meest waarschijnlijke. |
Blik in een totaal ingesloten in de structuur zittend centraal kamertje, allicht zoals gemeld een bergruimte van EHBO materiaal en dergelijke. |
Terugblik uit dit kamertje in de richting van de doucheblok. |
We keren terug naar de ruimte waar de verzorging en EHBO kon gebeuren.
De structuur heeft namelijk heden iets raars dat niet strookt met de realiteit. Waarom zijn er 2 zijbeuken die gescheiden zijn van elkaar en kan men in de structuur niet volledig rondom lopen in beide richtingen. Dit maakt ook dat de nooduitgang niet kan werken zoals het hoort omdat hij niet van alle kanten bereikbaar blijft.
|
|
|
|
Het antwoord hierop is dat dit origineel wel degelijk zo was. Allicht is het plannetje van de Dienst Stedenbouw van Eeklo ook al te recent want ook daar ontbrak origineel dit deurgat. Het deurgat zal al weggeweest zijn toen het plan werd opgesteld allicht.
Bij de overgenomen plannetjes met de rode stippen is het door mijzelf gecorrigeerd. Hier is wel degelijk een originele deur dichtgemetst. De oorzaak hiervan zal zijn dat achter de wand waar je hier op kijkt, de elektriciteitskabine voor de markt werd gestoken in de periode dat de structuur officieel al buiten dienst was gesteld door de Civiele bescherming. Bij dergelijke ruimte heeft men allicht liefst niet teveel nutteloze deuren en daarom werd deze dus in het verleden dichtgemetst. De deur zat op de wand recht voor u op de linker kant. Je ziet er zware afdrukken op het pleisterwerk omdat er allicht jaren lang een kast heeft voor gestaan.
Omdat we dus niet verder rond kunnen gaan, zijn we bij deze verplicht terug te keren naar waar we origineel de structuur betraden. We keren dan ook terug voor het vervolg van deze beschrijving naar die ruimte. |
|
|
We zijn bij deze opnieuw aan de afgebroken metalen toegangsdeur en kijken rechtdoor in de richting van het 2e parallelle gedeelte van de structuur die we nog niet bezochten. |
Ook de volgende ruimte lijkt mij origineel enkel een ruimte geweest te beschouwen als schuilkamer.
Ten tijde van de Civiele Bescherming was dit allicht de keuken en de ontspanningsruimte. Er is ook sprake dat dit de slaapruimte was maar het is minder waarschijnlijk en minder logisch. Er is een omschrijving die hier een aantal stapelbedden meldt.
|
|
|
Achteraan de kamer vindt men wel nog een kleine restant van wat ooit de keuken zal geweest zijn. De combinatie van keuken en dan deels slaapplaatsen lijkt mij persoonlijk weinig relevant.
Ook hier zijn aan 1 zijde van de kamer de typische bankjes als schuilkamer nog aanwezig. |
Daarna komen we in een zeer typisch toegangssas. Deze ruimte was namelijk de eerste kamer die je betrad, komende vanaf de ingang vanaf de markt naast het stadhuis. Je kwam binnen via opnieuw een gepantserde deur met 4 punt-sloten zoals er een defect exemplaar te vinden is aan de andere ingang. Voor de rest heeft deze kamer nog 2 andere metalen, origineel allicht gasdichte deuren.
Ten tijde van de Civiele Bescherming was dit kleine toegangssas een bureeltje direct aansluitend op de hoofdingang van de structuur die hier uitkwam. |
|
|
Dit stukje kon ik zelf niet fotograferen buiten wat ik kon zien via de andere toegang boven de buitendeur. De gepantserde deur van de foto hierboven is dus te zien volledig achteraan deze foto.
Gezien ook dit gedeelte van deze lange gang al onder een betonnen dak verliep, kon ook dit al gebruikt worden en beschouwd als een gedeelte van schuilstructuur voor eventueel voor bombardementen vluchtende mensen.
Ten tijde van de Civiele Bescherming was dit de hoofdingang van de structuur. De structuur werd dus standaard betreden via de gang vertrekkende tussen Stadhuis en het Rootje (oude huizenrij op de rand van de markt van Eeklo)
|
Nog even in ditzelfde toegangssas.
Een eerste foto is nog een globaal zicht op het kamertje doorheen het zuidelijk getekende deurgat.
De tweede foto toont ook dat metalen deurtje dat van die zijde blauw geverfd is. Ook dat is zeker nog eentje van de originele metalen deuren dat bij de rondgang toegang gaf naar een in deze structuur heden ingerichte technische ruimte voor elektriciteit onder de markt.
|
|
|
Foto anno 1990 van het kleine sas achter de toegang komende van de markt van Eeklo tussen het stadhuis en het Rootje. De roze-rode deur op de achtergrond is de openstaande deur op bovenstaande foto. Deze keek uit op de schuin aflopende toegangspad (Foto M.E.) |
De volgende ruimte werd om technische redenen opgedeeld in 2 ruimtes maar was origineel 1 ruimte. Allicht ook opnieuw enkel een ruimte bedoeld als schuilkamer met zitbankjes.
De blauwe deur uit voorgaande foto, heeft aan de andere zijde nog zijn origineel grijze metalen kleur.
Onderaan rechts naast de deur nog een niet verwijderd voetje van een zitbankje.
|
|
|
Deze kamer was ten tijde van de Civiele Bescherming een vergaderzaaltje met een vergadertafel in het midden en aan de wanden opgehangen kaarten. |
Enkele foto's van de ruimte die tot het bezoek alvast nog altijd deels in gebruik was voor de algemene elektriciteit op het marktplein. In feite een nuttige functie voor zo een structuur zonder echte nieuwe functie. Dat men dergelijk iets in die schuilkelder steekt, duidt er toch ook op dat die structuur standaard volledig droog staat en standaard geen water maakt. |
Links: Verweesd in een hoekje, allicht nog een deurtje of een luikje uit de originele structuur. |
Er was hogerop de reportage al sprake van een verdwenen deurgat in de EHBO en verzorgingsruimte. Hier ziet u in deze elektriciteitkooi mooi de andere zijde van waar ooit dat deurgat zat.
Met inbegrip van dat deurgat, wordt de structuur al heel wat logischer.
|
|
|
Het blijft dus wel straf dat tot op heden blijkbaar ik met deze beschrijving de eerste ben die melding maakt van een verdwenen deurgat in deze structuur. Dit verklaart nochtans volledig de logische werking van deze structuur. Zonder deze deur was die nooduitgang bv totaal niet logisch om gebruikt te kunnen worden van overal in de structuur. Ook zou die EHBO kamer van de markt komende amper bereikbaar zijn geweest zonder deze deur..
Op die manier werd de interne structuur volledig overlopen. Er rest ons enkel nog wat bijkomend te tonen wat van buitenaf nog valt te zien van deze structuur. |
Het enige echt opvallende van deze structuur aan de buitenzijde bevindt zich op de markt naast het stadhuis. Dit betreft namelijk de schuin aflopende originele ingang vanaf de markt.
(Foto rechtsonder: collectie Kris Vanzandycke)
|
|
|
Laat deze vrij gedetailleerde historische schets en beschrijving AUB bijdragen tot het bewaren van deze eenvoudig binnen de heraanleg van de markt te integreren structuur. Laat duidelijk zijn dat het verschaffen van deze info zeker NOOIT als bedoeling mag hebben het project voldoende te informeren om daarna vlotjes te kunnen slopen. |
|